آیا بودجه دفاعی ایران کافی است؟

برنامه ششم توسعه ایران به عنوان یک سند بالادستی ماموریت‌هایی را برای نیروهای مسلح پیش بینی کرده است اما آیا بودجه پیشنهادی دولت برای سال آینده به مبلغ ۳۵،۹۷۱،۷۰۴،۰۰۰،۰۰۰ ریال ، کفاف اجرای ماموریت‌ها را می‌دهد؟

به گزارش تسنیم، ۲۵ دی ماه سال ۹۵ نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران برنامه ۵ ساله ششم توسعه کشور را تصویب کردند. این برنامه در حقیقت نقشه راه کشور برای توسعه در تمامی بخش‌ها طی سال های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ است که فصل ۱۸ آن مربوط به توسعه و تقویت بنیه دفاعی و امنیتی کشور است.

در این فصل از برنامه ۵ ساله ششم توسعه کشور که شامل بندهای ۱۲۱ تا ۱۲۸ این برنامه است، تکالیف دولت برای تخصیص بودجه و اعتبارات لازم و اولویت‌های تقویت بنیه دفاعی- امنیتی کشور مشخص شده و دولت مکلف شده تا پایان سال ۱۴۰۰ تمامی این موارد را اجرا کند.
اما در این بین، ماده ۱۲۱ قانون برنامه ششم را می‌توان کلیدی‌ترین و مهمترین بخش در توسعه قدرت دفاعی کشور دانست که بر اساس آن، دولت موظف است به‌ منظور افزایش توان دفاعی کشور در تراز قدرت منطقه‌ای و تأمین منافع و امنیت ملی، حداقل ۵ درصد از منابع بودجه عمومی به‌استثنای واگذاری دارایی‌های مالی، درآمد هزینه دستگاه‌ها و درآمدهای اختصاصی را به‌عنوان سهم تقویت بنیه دفاعی در ردیف‌های تقویت بنیه دفاعی در بودجه سالانه کشور اختصاص دهد.

اولویت‌های مهم تقویت بنیه دفاعی کشور در برنامه ششم توسعه:
۱-۱- توسعه و افزایش توان تولیدی موشکی
۱-۲- توسعه و تقویت توان پدافند هوایی در سطوح مختلف برد کوتاه، متوسط و بلند
۱-۳- توسعه و به‌روز رسانی شبکه‌های ارتباطی امن و پایدار و تعامل پذیر و برخوردار از فناوریهای مناسب با هدف استقرار کامل سامانه‌های فرماندهی و کنترل
۱-۴- هوشمند و متحرک‌سازی تمامی سامانه تسلیحاتی متناسب با تهدیدات
۱-۵- توسعه و تقویت امکانات جنگ الکترونیک و دفاع سایبری
۱-۷- توسعه و تقویت توان ناوگان هوایی در حوزه‌های مختلف آفندی، پدافندی و پشتیبانی رزمی با اتکا به سامانه‌های پیشرفته هواپیمایی، بالگردی و پهپادی
۱-۸- توسعه و بازسازی صنایع هوایی دفاعی برای پشتیبانی از ناوگان هوایی نیروهای مسلح (اعم از هواپیما، بالگرد و تسلیح آنها)
۱-۹- توسعه و به‌روزرسانی توانمندی تولید پهپادها و تسلیح آنها
۱-۱۰- نوسازی سامانه‌های ناوبری و کمک‌ناوبری و نظارتی ویژه نظامی هواپیماهای نیروهای مسلح
۱-۱۱- توسعه ناوگان نیروی دریایی با تجهیز به شناورهای سطحی، زیرسطحی سنگین، یگانهای پروازی دریاپایه و تسلیح آنها به سامانه‌های کشف، شناسایی و ردگیری و کنترل آتش و سلاح‌های پیشرفته و به‌روز و کارآمد.
۱-۱۲- توسعه و تقویت یگان‌های رزمی و تیپ‌های واکنش سریع نیروهای مسلح
همچنین یکی دیگر از بندهای مهم برنامه ششم در حوزه دفاعی، ارتقاء سطح حقوق و دستمزد کارکنان نیروهای مسلح است. بر این اساس، دولت مکلف به رعایت فاصله سطح حقوقی و دستمزد کارکنان نیروهای مسلح با کارکنان کشوری بر اساس تبصره ۳ ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری شده است.

اما در بودجه دفاعی کشور در سال ۹۷ در برخی بخش‌های مرتبط با ارتش جمهوری اسلامی برخی حوزه‌ها مانند تقویت پدافند هوایی، نوسازی ناوگان هوایی و توسعه ناوگان دریایی که در برنامه ششم جزو اولویت‌های تقوینت بینه دفاعی کشور محسوب شده‌ بودند، با کاهش چشمگیر بودجه از سوی دولت مواجه شدند.

بر اساس لایحه پیشنهادی دولت، بودجه مصوب وزارت دفاع در سال گذشته ۶۸،۵۹۱،۶۳۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال (با احتساب بودجه تملک دارایی‌، این رقم به ۷۱,۰۷۶,۳۵۵,۰۰۰,۰۰۰ می‌رسد) بوده است که این رقم در لایحه بودجه سال ۹۸، به مبلغ ۳۵،۹۷۱،۷۰۴،۰۰۰،۰۰۰ ریال کاهش پیدا کرده و این بدان معناست که در این دولت پیشنهاد داده که بودجه وزارت دفاع برای سال ۹۸، حدود ۵۰ درصد کاهش یابد.

حال سؤال این است، در صورتی که بودجه پیشنهادی دولت در مجلس تصویب شود آیا امکان تحقق اهداف بالادستی برنامه ششم توسعه در حوزه دفاعی وجود دارد؟