گلوگاه ساختاری و فنی خودروهای برقی عمومی کجاست؟

جیب نیوز- دومین نشست از سلسه نشست‌های تخصصی توسعه حمل‌ونقل خودروهای عمومی برقی با حضور رئیس پژوهشکده خودرو، سوخت و محیط زیست دانشگاه تهران، جمعی از مدیران و پژوهشگران موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت صمت و مدیرعامل یک شرکت تولیدی اتوبوس برقی برگزار شد.

در این نشست وحید اصفهانیان- رئیس پژوهشکده خودرو، سوخت و محیط زیست دانشگاه تهران- ضمن اشاره به دیدگاه‌های مختلف در خصوص گلوگاه‌های فنی و ساختاریِ پیش‌روی صنعت برقی‌سازی حمل‌ونقل اظهار کرد: با وجود اهمیت و ویژگی‌های مثبت رشد خودروهای برقی در کشور، بایستی چالش‌های پیش‌رو را هم مورد توجه قرار داده و برای آن‌ها چاره‌اندیشی کرد.

زیرساخت تست و شارژدهی خودروها، از مهمترین چالش‌های خودروهای برقی

وی ضعف زیرساخت‌های مربوط به تست و شارژدهی خودروهای برقی را از مهمترین چالش‌های استفاده از این دست خودروها دانسته و گفت: مسائل مربوط به کمبود نیروی انسانی متخصص به ویژه در زمینه الکترونیک قدرت، کمبود منابع معدنی لیتیومی برای باتری‌ها و لزوم اخذ استانداردهای بین‌المللی ازجمله چالش‌هایی خواهد بود که مراکز تحقیقاتی با آن‌ها روبرو هستند.

اصفهانیان بر بومی‌سازی دانش فنی و در اختیار داشتن پروتکل‌ها (به دلایل سیاسی و امنیت سایبری) تاکید و خاطرنشان کرد: در موضوع شارژرها بایستی به انطباق‌پذیری شرکت‌های ارائه دهنده شارژر توجه کرد؛ با وجود چالش‌های حوزه خودروهای برقی، شاید بهتر باشد شهرهای کوچک‌تر (همچون کیش) به‌عنوان پایلوت انتخاب شده و از نتایج و تاثیرات آن‌ها را برداشت کرد و در برقی‌سازی حمل‌ونقل شهرهای بزرگتر بکار گرفت.

وی  همچنین به ظرفیت‌های موجود داخلی و لزوم بهره‌گیری از توانمندی‌های داخلی تاکید کرد و افزود: به طور مثال آزمایشگاه ملی قوای محرکه پیشرفته در دانشگاه تهران با سرمایه‌گذاری حدود ۵۰۰ میلیون دلار راه‌اندازی شده که می‌تواند مورد بهره‌مندی صنعت کشور قرار گیرد.

کاهش آلایندگی زیست محیطی با توسعه خودروهای برقی

در ادامه این نشست کامبیز مرادی- مدیرعامل یک شرکت تولید اتوبوس برقی- مهمترین دلیل رشد و توسعه خودروهای برقی در دنیا را راندمان بالای این خودروها و کاهش آلاندگی‌های زیست محیطی دانسته و بر در خطر بودن آینده دنیا از منظر مصرف انرژی و آلاینده تاکید کرد.

وی تصریح کرد: بایستی نسبت به تغییرات فناورانه حوزه خودروهای برقی، هوشمند بود؛ چراکه امروزه بسیاری از کشورهای پیش‌رو حتی از تولید خودروهای برقی با باتری‌های لیتیومی هم گذر کرده و به دانش‌های جدیدتر ترکیبی دست یافته‌اند، اما تحلیل بازار و فناوری‌ها در حوزه حمل‌ونقل برقی بایستی به دقت و مبتنی بر دسته‌بندی کاربری آن‌ها باشد؛ چرا که تحلیل وسائل نقلیه برقی در حوزه خودروهای سواری، حمل‌ونقل عمومی در حوزه سنگین (به‌ویژه اتوبوس‌ها یا کشنده‌ها و خودروهای کار برقی) کاملا متفاوت هستند.

نگاه دولت در برقی‌سازی وسائل نقلیه بیشتر به توانمندی‌های داخل باشد 

این مدیر صنعتی ادامه داد: اشتغال زایی متخصصان یک پیامد مثبت برای گذار به حمل‌ونقل برقی است و دولت بایستی تا جای ممکن به جای واردات وسائل حمل‌ونقل برقی، نگاه دقیق و عمیق‌تری به توانمندی های داخلی داشته باشد. برای ورود به حمل‌ونقل برقی و استفاده از پایلوت‌ها نیازمند کسب تجارب موفق هستیم تا تاثیر منفی در ذهن مصرف‌کنندگان ابتدایی محصول و در نهایت کل جامعه نداشته باشد.

 امکان عدم دسترسی به قطعات خودروهای احتراقی تا ۱۰ سال آینده

وی تصریح کرد: ضروری است که با گذار جهانی به حمل‌ونقل برقی همراه باشیم؛ چراکه ممکن است تا یک دهه آینده، امکان دسترسی به قطعاتی برای خودروهای با سوخت احتراقی وجود نداشته باشد. تحریم‌ها را یک مسئله جدی بود؛ تولید هر محصولی از جمله اتوبوس برقی براساس صرفه به مقیاس، توجیه‌پذیری اقتصادی پیدا می‌کند و در صورت کوچک بودن بازار، نیاز به ارائه مشوق‌های حمایتی دولت خواهد بود.

خودروهای برقی نسبت به خودروهای احتراقی، اقتصادی‌اند

در ادامه این نشست مجید جلیلی- مدیر گروه فناوری و نوآوری موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی- ضمن ارائه گزارشی پیرامون اقتصادی بودن استفاده از خودروی برقی نسبت به خودروهای با سوخت احتراقی، گفت: حرکت از سمت انرژی‌های فسیلی به سمت الکتریسیته می‌تواند به واسطه صرفه‌جویی در مصرف بنزین و گازوئیل منابع قابل اعتنایی برای تحریک این گذار فراهم سازد.

وی رشد مصرف بنزین در کشور به نسبت سال گذشته را حدود ۱۴ درصد اعلام کرده و افزود: این در حالی است که تعداد خودروها تنها چهار درصد افزایش داشته است. ضمن اینکه در حال حاضر ۵۰ درصد خانوارهای ایرانی خودرو ندارند؛ بنابراین افزایش تعداد خودرو و افزایش مصرف آن در آینده امری بدیهی است. از سوی دیگر ظرفیت تولید بنزین در کشور در حال حاضر ۱۱۵ میلیون لیتر است؛ بنابراین میزان مصرف در نقطه سر به سر تولید است؛ چنانچه برای جایگزینی بنزین در خودروها چاره‌ای اندیشیده نشود، در سال‌های پیش‌رو یا باید بنزین وارد کنیم یا سرمایه‌گذاری‌های کلان برای احداث پالایشگاه‌ها برنامه ریزی شود.

تاکید بر مدیریت ناترازی انرژی

در پایان این نشست، اکبر محمدی- استادیار موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی وزارت صمت- با بیان توضیحاتی در خصوص لزوم انجام اقدامات مختلف برای گذار موفق به حمل‌ونقل برقی، ناترازی انرژی (به‌ویژه ناترازی گاز طبیعی) را از مهمترین چالش‌های این گذار خوانده و تصریح کرد: براساس روندهای بین‌المللی حاکم بر خودروسازی دنیا و مشکلات مربوط به آلایندگی کلان شهرها، کشور ناچار به سرمایه‌گذاری بر توسعه حمل‌ونقل برقی خواهد بود اما با این وجود، بایستی مبتنی بر همه ظرفیت‌های بازیگران اکوسیستم حوزه حمل‌ونقل برقی، ناترازی انرژی را مدیریت کرد.

وی تاکید کرد: بیش از ۹۰ درصد تولید برق کنونی وابسته به گاز طبیعی است؛ بنابراین با وجود ناترازی گاز طبیعی در کشور، اگر نتوان مدیریت مناسب سبد روش‌های تولید برق را تنوع بخشید، امکان گذار به حمل‌ ونقل برقی میسر نخواهد بود. همچنین استفاده از ظرفیت‌های جایگزین همچون تولید برقی بواسطه منابع تجدیدپذیر و انرژی هسته‌ای، با برنامه‌ریزی بلندمدت بایستی مورد توجه قرار گیرد. امروزه بیشتر کشورهای دنیا در حال افزایش سهم سبد تولید انرژی خود از منابع تجدیدپذیر هستند. در کشور ما نیز با وجود ظرفیت‌های جغرافیایی موجود در کشور، باید این سرمایه‌گذاری صورت پذیرد.