تشریح زمینه‌های مشارکت اقتصادی ایران در سوریه
کارشناس مسائل منطقه گفت: ساخت منازل مسکونی، بیمارستان ها و زیرساخت‌های سوریه، در کنار فعالیت در حوزه نفت و گاز می تواند زمینه های همکاری اقتصادی میان تهران و دمشق در مرحله بازسازی باشد.
سید احمد سادات کارشناس مسائل منطقه در خصوص اهمیت حضور ایران در دوران بازسازی سوریه و تامین منافع اقتصادی کشور از فرصت ایجاد شده در رقابت با کشورهای منطقه، اظهار داشت: بالاخره پس از گذشت هشت سال از جنگ جهانی نیابتی که در سوریه شکل گرفته بود، همه آمال و آرزوهای غرب و رژیم صهیونیستی و عرب های محافظه کار بر باد رفت و مردم سوریه با کمک جمهوری اسلامی ایران به پیروزی نهایی نزدیک شده اند و امروزه سوریه به مرحله بازسازی ویرانه های جنگ وارد شده است.
وی گفت: از زمانی که شرایط دوران بازسازی سوریه فراهم شد و این موضوع در محافل رسانه‌ای سیاسی به عنوان یکی از مسائل مهم پیش‌روی سوریه مطرح شد، برخی از کشورها نه فقط اظهار نظراتی در این زمینه انجام دادند، بلکه به صورت عملیاتی هم جهت حضور در بازسازی آن کشور، اقداماتی را انجام دادند که شاید بتوان این موضوع را از دو منظر مورد توجه قرار داد.
زمینه حضور شرکت های روسی در بازسازی سوریه فراهم است
این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: درخصوص همپیمانان سوریه، شاهد این هستیم که روسیه قراردادهای متعددی را با طرف سوری منعقد کرده و امروز شرکت‌های خصوصی روسی، زمینه حضور خود را در سوریه در بلندمدت فراهم کردند.
سادات با بیان اینکه شرکت های روسی با طرف سوری مذاکراتی را در حوزه های مختلف از جمله صنایع نظامی، نفت، گاز و ساختمان سازی داشته اند و طرف سوری هم تسهیلاتی برای حضور و مشارکت بخش خصوصی روسیه در مرحله بازسازی آن کشور فراهم کرده، افزود: اما متأسفانه این موضوع برای ایران هنوز عملیاتی نشده، هرچند که توافقاتی میان طرف سوری با جمهوری اسلامی ایران انجام شده است و آنطور که حضور ذهن دارم، از سوی ایران آقای آخوندی دو مرتبه به سوریه سفر کرده که در آن سفرها با مقامات عالی‌رتبه سوریه از جمله آقای اسد رئیس‌جمهور آن کشور، دیدار و تفاهماتی در خصوص همکاری دو طرف در دوران بازسازی امضا شده است و طرف سوری هم علاقه‌مندی خود را نسبت به استفاده از ظرفیت‌ها و تجارب ارزشمند ایران در امر بازسازی ابراز داشته ولیکن این توافقات متناسب با ظرفیت های موجود نیست و به توافقات مکمل گسترده تر و جدیدتر نیاز داریم.
بازسازی سوریه، فرصت مناسب برای متحدان دمشق
وی بیان کرد: به نظر می رسد که در حال حاضر فضا برای نقش آفرینی و مشارکت ایران در مرحله بازسازی سوریه پس از آرامشی نسبی و امنیتی که در آن کشور حکم فرما شده، فراهم است. این موضوع نه تنها برای ایران بلکه برای دیگر متحدان سوریه از جمله روس ها فرصت مناسبی را پدید آورده است.
این کارشناس مسائل منطقه افزود: حتی کسانی که دشمن سوری ها بوده و در جنگ با حمایت از تروریست‌ها نقش اساسی در کشتار مردم بی گناه داشتند مثل آمریکا، ترکیه، عربستان سعودی و امارات، نسبت به حضور خود در مرحله بازسازی سوریه اعلام آمادگی کردند و علاقه شدیدی هم به مشارکت و حضور در این مرحله دارند.
سادات گفت: عربستان سعودی با بی شرمی تمام بیانیه‌ای صادر و اعلام می‌کند که حاضر به کمک به دولت سوریه و مشارکت در بازسازی آن کشور است که با واکنش شدیدی از سوی سوری‌ها مواجه می‌شود. رقمی که سعودی‌ها برای کمک به سوریه اعلام کرده بودند، درمرحله اول حدود ۱۰۰ میلیون دلار بود. آنها گفتند این هزینه را به تحقق اهداف ائتلاف به اصطلاح بین‌المللی ضد داعش به رهبری آمریکا اختصاص دادند اما همانطور که گفتم مقامات سوری از جمله آقای اسد نسبت به دریافت این مبلغ از سوی عربستان واکنش شدیدی را نشان دادند و گفتند که ما دست یاری به سوی متحدان خود از جمله ایران و روسیه دراز کرده ایم تا آنها در امر بازسازی سوریه مشارکت داشته باشند و به هیچ عنوان اجازه حضور کشورهای متخاصم را نخواهیم داد.
وی با اشاره به این مطلب که به اعتقاد من دوران بازسازی به عنوان فرصتی مناسب برای برداشت محصول زحمات و تلاش‌هایی که طی ۸ سال در خصوص مبارزه با تروریسم در سوریه انجام شده، تلقی می‌شود، ادامه داد: شما ببینید ایران، روسیه و دیگر متحدان دمشق در این سال‌ها هزینه‌های بسیار مادی و انسانی انجام دادند تا این کشور از توطئه‌های پیچیده خارجی به سلامت عبور کند، بنابراین امروز بیش از هر کشور خارجی دیگری، این فرصت باید برای متحدان سوریه فراهم شده تا آنها با مشارکت خود در این موضوع، از فرصت های سرمایه گذاری اقتصادی که می‌تواند نصیبشان شود، بهره‌مند شوند.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: کسانی که به نحوی در صف مخالفان دولت سوریه قرار دارند، این‌طور گفتند که ما اگر بخواهیم در بازسازی سوریه مشارکت داشته باشیم و برای آبادانی آن کشور هزینه کنیم، باید در خصوص آینده سیاسی آن کشور سهمی داشته باشیم و این یعنی در تدوین قانون اساسی جدید و مسائل مرتبط با انتخابات به دنبال سهم خواهی هستند.
سادات اظهارداشت: این موضوع نه به نفع طرف سوری است و نه متحدان آن کشور که تا به امروز از هیچ کمکی به آنها در جهت مبارزه با تکفیری‌ها دریغ نکرده‌اند که دشمنان بخواهند چیزی را که در دوران جنگ به دست نیاوردند در دوران بازسازی و از طریق فشارهای اقتصادی به دست آورند و خود را در آینده سیاسی و حیات اقتصادی سوریه دخیل کنند.
وی تاکید کرد: بنابراین حضور ایران و به طور خاص شرکت‌های بخش خصوصی ما در مرحله بازسازی می‌تواند بسیار حائز اهمیت باشد.
این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که می‌تواند زمینه همکاری دو طرف در این دوران به حساب آید و از سودآوری بالایی هم برخوردار باشد، موضوع مشارکت ایران در ساخت مسکن در مناطق مختلف سوریه است، این کشور حداقل به ۵۰۰ هزار واحد مسکونی نیاز دارد.
زمینه های همکاری ایران با سوریه، از ساخت مسکن، بیمارستان و زیرساخت ها تا نفت و گاز
سادات خاطرنشان کرد: علاوه بر ساخت منازل مسکونی، زیرساخت‌های آن کشور از جمله بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی، مدارس و دیگر ساختمان‌ها و مراکز دولتی و خصوصی آن کشور هم در طی سال‌های جنگ از بین رفته که اینها همه نیاز به بازسازی و آبادانی دارد و قطعاً می‌تواند به عنوان یکی از زمینه‌های همکاری میان ایران و سوریه باشد.
وی افزود: مشارکت در بازسازی صنعت نفت و گاز سوریه هم با توجه به شرایطی که آنها دارند، می تواند برای ما حائز اهمیت باشد. شما ببینید پیش از آغاز جنگ در آن کشور، بیش از ۳۸۰ هزار بشکه نفت در روز از طرف سوریه استخراج می شد، اما این رقم امروز به حدود ۵ هزار بشکه در روز می رسد که این نشان از ویرانی زیر ساخت ها در آن کشور دارد که باید نسبت به بازسازی و تقویت آن اقدام شود.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: بنابراین در این زمینه شرکت‌های خصوصی و پیمانکاران ما در حوزه‌های انرژی، نفت و گاز می‌توانند با حضور در آن کشور، هم به بازسازی تجهیزات و صنایع مرتبط آن کشور بپردازند و هم به سوریه کمک کنند تا مجدد به بازار جهانی نفت و گاز و ارائه محصولات و خدمات خود در آن بازارها بپردازد.
سادات گفت: حوزه انرژی، نفت و گاز یکی از آن موضوعاتی است که روسیه قطعاً نسبت به آن نظر دارد، چرا که هم توانمندی آن را دارد و هم خود را یکی از مدعیان این حوزه در جهان می‌بیند، بنابراین شرکت های ایرانی باید پیش از آنکه در این حوزه سهم خود را از دست بدهند، با طرف سوری وارد رایزنی شوند تا ایران حضور پررنگ‌تری را در حوزه انرژی سوریه تجربه کند.
حضور بیشتر در دوران بازسازی به معنای افزایش نفوذ در آینده سوریه است
وی با بیان اینکه از این امر هم نمی توان غافل شد که هر کشوری که بتواند حضور فعالتر و چشمگیرتری در دوران بازسازی سوریه داشته باشد، می‌تواند نفوذ و قدرت خود را در آینده سوریه تقویت و تثبیت کند، ادامه داد: بنابراین اگر قرار است که حضور ایران در آینده سوریه تثبیت شود، ما لزوماً نباید به دنبال انعقاد پیمان‌های نظامی، امنیتی با طرف سوری باشیم.
این کارشناس مسائل منطقه اظهارداشت: همانطور که عرض کردم زمینه‌های همکاری گسترده در فعالیت‌های اقتصادی میان ایران و سوریه می‌تواند تضمین‌کننده حضور واستمرار نقش آفرینی ما در سوریه باشد و از طرف دیگر، کمک دیگری از سوی جمهوری اسلامی ایران به ملت و دولت سوریه خواهد بود که بتوانند در مقابل فشارهای متعدد و چند جانبه مخالفان و کشورهای حامی آنها مقاومت کنند.
