تهدید سلطه خورشیدی چین برای رویاهای غربی

جیب نیوز- چین سال‌هاست که از سایر کشورهای جهان در زمینه توسعه انرژی‌های پاک، هزینه بیشتر می‌کند و چهار برابر بیشتر از سایر ابرقدرت‌های اقتصادی، در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده است. نه تنها پنجره فرصت برای آمریکا و اروپا برای تولید انرژی خورشیدی رقابتی در چین بسته شده است، غرب به واردات قطعات انرژی پاک و مواد خام چینی برای استراتژی های توسعه انرژی تجدیدپذیر خود به میزان فزاینده ای وابسته شده است.

به گزارش ایسنا، در سال ۲۰۲۳، چین بیش از چهار برابر آمریکا و سه برابر کل اتحادیه اروپا، برای انرژی‌های تجدیدپذیر هزینه کرد. در نتیجه، پکن در طول یک سال تعداد بیشتری پنل خورشیدی نسبت به آمریکا در کل تاریخ خود، نصب کرد. همزمان، کل صادرات پنل‌های خورشیدی چین ۳۸ درصد افزایش یافت و صادرات قطعات پنل خورشیدی، تقریبا دو برابر شد.

این خبر خوبی برای برنامه کربن زدایی چین بوده و به نوبه خود، به معنای یک خبر عالی برای پیشرفت به سمت کربن زدایی در سطح جهانی است، زیرا چین بزرگترین تولید کننده گازهای گلخانه ای در جهان است. اما این خبر بسیار بسیار بدی برای صنایع انرژی‌های تجدیدپذیر در غرب و برای امنیت انرژی در سراسر جهان است، زیرا زنجیره‌های تامین انرژی پاک جهانی به طور کامل یا تا حد زیادی توسط پکن، کنترل می‌شوند.

چین در حال حاضر، تعداد زیادی از زنجیره‌ها و گره‌های تامین انرژی تجدیدپذیر کلیدی را تقریبا به طور کامل و انحصاری کنترل می‌کند. این غول اقتصادی، ۸۰ درصد از پنل‌های خورشیدی جهان، ۶۰ درصد از وسایل نقلیه برقی و بیش از ۸۰ درصد از باتریهای خودروهای برقی خود را تولید می‌کند. چین همچنین ۶۰ درصد عناصر خاکی نادر جهان را تولید و تقریبا ۹۰ درصد از عناصر خاکی نادر جهان را فرآوری می‌کند. عناصر خاکی نادر مانند لیتیوم و کبالت، اجزای ضروری برای تولید انرژی پاک و زیرساخت‌ها از جمله باتری‌های وسایل نقلیه برقی، پنل‌های خورشیدی فتوولتائیک و باتری‌های لیتیوم یونی مورد استفاده برای ذخیره انرژی تجدیدپذیر، هستند.

و این سلطه در ماه‌ها و سال‌های آینده، رشد بیشتری پیدا کرده و تشدید می‌شود، زیرا عملکرد خارق العاده چین در سال ۲۰۲۳، به طور کامل وارد بازار شد و همزمان، پکن ساخت و تولید را در سال ۲۰۲۴ دو برابر می‌کند. در واقع، مقامات چینی هفته گذشته در جلسه سالانه قانونگذار ملی اعلام کردند این کشور قصد دارد ساخت مزارع خورشیدی عظیم را در کنار پروژه های بزرگ بادی و برق آبی، سرعت ببخشد.

اعلام این خبر در راستای بخشی از فصل جدید در اقتصاد چین صورت می گیرد. چین در حال حاضر تقریبا به اندازه‌ای که اقتصادش می‌تواند جذب کند، زیرساخت ایجاد کرده و در نتیجه، اقتصاد این کشور کند شده است. حباب مسکن در سطح ملی در حال ترکیدن است و نرخ بیکاری رو به افزایش است. با رکورد ۱۱.۷۹ میلیون دانشجو که انتظار می رود امسال از دانشگاه فارغ التحصیل شوند، شمار عظیمی از جویندگان کار با رقابت برای تعداد ناکافی فرصتهای شغلی مواجه خواهند شد.

چین در واکنش به رشد منفی اقتصادی بحرانی، استراتژی روشنی را ارائه کرده است که به شدت بر فناوری‌های نوظهور و به ویژه آنچه رهبران پکن آن را «سه‌گانه جدید» صنایع می‌نامند یعنی پنل‌های خورشیدی، خودروهای برقی و باتری‌های لیتیومی تکیه دارد. این سه گانه جدید، جایگزین «سه گانه قدیمی» تولید و صادرات پوشاک، مبلمان و لوازم خانگی چین می‌شود.

رهبران جهانی این دو برابر شدن تولید در دوره جدید اقتصادی چین را بسیار نگران کننده می دانند. در بازار آزاد و مناطق متمرکز بر تجارت آزاد مانند آمریکا و اروپا، تولید، به عنوان پاسخی مستقیم به تقاضا است. در چین که اغلب به خاطر تولید، تولید می‌کند، این طور نیست و اکنون این خطر جدی را دارد که انبوهی از محصولات «سه‌ گانه جدید» را به بازار جهانی سرازیر کند و پیامدهای بالقوه سختی برای اقتصاد جهانی داشته باشد. روزنامه وال استریت ژورنال اخیرا در گزارشی با عنوان «چین چیزهای زیادی تولید می‌کند و سایر کشورها نگران هستند» به این موضوع پرداخت.

به خصوص، نگرانی این است که چین در مواجهه با پنل‌های خورشیدی، خودروهای برقی و باتری‌های بسیار بیشتر از آنچه اقتصاد خودش می‌تواند جذب کند، محصولات را با تخفیف‌های زیاد وارد بازار جهانی کند. در بدترین حالت، نتیجه این قیمت‌گذاری سودجویانه (یک فعالیت غیرقانونی ممنوع شده توسط سازمان تجارت جهانی) این خواهد بود که هیچ تولیدکننده دیگری نمی‌تواند رقابت کند و باعث شکست شرکت‌های غیر چینی می‌شود و چین را به یک انحصارطلب همه جانبه تبدیل می‌کند. این امر عرضه جهانی انرژی را به شدت آسیب پذیر کرده و به پکن اهرم قدرتمندی  در برابر متحدان و دشمنانش می دهد.

بر اساس گزارش اویل پرایس، حتی اگر مکانیزم‌های تجارت آزاد و ضد انحصار آن‌طور که باید عمل کنند و از این نوع تصرف فاجعه‌ آمیز جلوگیری کنند، تصاحب جزئی که چین از قبل آغاز کرده است، به اندازه کافی باعث نگرانی بزرگ در سطح جهانی است. در حال حاضر، آمریکا و اروپا برای صنایع نوپای انرژی پاک خود به چین وابسته هستند. تاکنون واکنش آمریکا، استفاده از سیاستهای حمایت گرایانه از طریق قانون کاهش تورم بوده است در حالی که رهبران اروپا درباره دنبال کردن اقدام مشابه، در رنج و عذاب هستند. واکنش سیاسی و اقتصادی در نهایت هر چه باشد، به نظر می‌رسدقطعا خیلی کم و خیلی دیر خواهد بود.