طرحهای ذخیرهسازی گاز تا کجا پیش رفتند؟
جیب نیوز- با توجه به کمبود گاز، ذخیرهسازی اهمیت زیادی دارد؛ کشوری مانند هلند، ۴۰ درصد از گاز مصرفی خود را در فصل سرد از محل ذخیرهسازی گاز تأمین میکند از سویی میانگین ذخیرهسازی گاز در اروپا ۲۲ درصد بوده است. همچنین در دو کشور بزرگ تولیدکننده گاز مانند امریکا و روسیه، بخشی از مصرف فصل سرد آنها از محل ذخیرهسازی گاز است که میانگین این ذخیرهسازی حدود ۱۷ درصد است.
ذخیرهسازی گاز در کشور ایران در مقایسه با توسعه و تولید از میدانهای گازی، نسبت به کشورهای پیشرو در این زمینه، پیشینه بالایی ندارد. ذخیرهسازی در کشور با تزریق در میدان سراجه از سال ۱۳۹۰ آغاز شده و تاکنون ۱۲ سیکل تزریق و برداشت در این میدان اجرا شده و در سال ۱۴۰۱ میانگین دبی تزریقی روزانه ۴.۱ میلیون مترمکعب و مقدار تولید ۸.۶ میلیون مترمکعب بوده است.
از عمده مشکلات این میدان در فرآیند ذخیرهسازی وجود آبده فعال در این میدان است که حجم ذخیرهسازی را با محدودیت مواجه میسازد. دومین طرح ذخیرهسازی، مربوط به میدان خانگیران (مخزن شوریجه D) است که سهم مهمی در تأمین گاز زمستانی شمال شرق کشور ایفا میکند.
تهیه اسناد مهندسی پایه و تهیه شرح کار EPC در اجرای فاز دوم توسعه ذخیرهسازی در میدان سراجه هم پایان یافته و پیمانکار در حال نهاییسازی برنامه زمانبندی و مدارک WBS و CBS پروژه است. امکانسنجی پروژه ذخیرهسازی گاز در ساختار گنبد نمکی نصرآباد کاشان هم که به گفته مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران در نوبت آغاز عملیات است، تکمیل شده و در مرحله نهاییسازی گزارشها و مدارک امکانسنجی و اسناد مناقصه توسعه قرار دارد.
تولید روزانه ۱۰۰ میلیون مترمکعب گاز از مخازن ذخیرهسازی تا سال ۱۴۰۶
رضا نوشادی از آغاز مطالعات در حوزه پاییندستی این سه مخزن ذخیرهسازی گاز (بانکول، مختار و قزل تپه) خبر داد و با تأکید بر افزایش تولید از محل مخازن ذخیرهسازی گاز بیان کرد که تولید از محل مخازن زیرزمینی ذخیرهسازی گاز بر اساس برنامهریزی انجامشده تا پایان سال ۱۴۰۶ به روزانه ۱۰۰ میلیون مترمکعب میرسد، ضمن آنکه تا پایان سال ۱۴۰۴ نیز این مقدار به حدود دو برابر حجم کنونی خواهد رسید.
از سویی طبق امکانسنجی ذخیرهسازی گاز در ساختار قزلتپه، حفاری و تکمیل یک حلقه چاه ارزیابی خشکی نیاز است که پیمانکار ضمن نهایی کردن برنامه زمانبندی، در حال اقدام برای خرید کالای حفاری، امضای قرارداد و اجاره دکل است.
عملیات ساخت جاده دسترسی، موقعیت حفاری و کمپ حفاری پروژه ذخیرهسازی گاز طبیعی بانکول نیز در حال تکمیل است و تعمیرات دکل حفاری، قراردادهای خرید کالا و سرویسهای اولیه حفاری امضا شده است. همچنین طبق اعلام عملیات اجرایی طرح گنبد نمکی نصرآباد کاشان در نوبت آغاز است و اگر با مشکل خاصی در فرآیند برگزاری مناقصه روبهرو نشود تا ۶ ماه آینده بهطور رسمی آغاز میشود.
سال ۱۴۰۱ بهطور میانگین روزانه ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار مترمکعب عملیات تزریق گاز به میدان انجام و در چهار ماه سرد سال روزانه ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار مترمکعب بازتولید شده است، با توجه به نیاز کشور به گاز در ماههای سرد سال، مطالعات ذخیرهسازی روی دیگر میدانها و ساختارهای زیرزمینی کشور در حال انجام است که میتوان به مطالعات ذخیرهسازی گاز در میدانهای گازی تولیدی کنونی که در نیمه دوم عمر خود قرار دارند اشاره کرد.